Sinds er eind januari een onzichtbaar motortje werd ontdekt in een fiets van de Belgische veldrijdster Femke van den Driessche, is dit type racefiets snel populair geworden bij – vooral oudere – amateurwielrenners. Wat de meesten niet weten, is dat ze onverzekerd rondrijden.
Volgens de wet is hun fiets namelijk een snor- of bromfiets. Importeurs en fietshandelaren moeten hen daarop wijzen. Zo niet dan lopen ze kans op een schadeclaim, mocht een ongeluk ooit voor de rechter komen.
Zelf heb ik best een beetje medelijden met het jonge talent Femke van den Driessche. Haar veelbelovende carrière als veldrijdster is voorbij. En ze moet een boete betalen van twintigduizend Zwitserse franken. Omdat er na het WK veldrijden op 30 en 31 januari een motortje werd ontdekt in een van haar fietsen, waarop ze overigens niet gereden had. Volgens Femke was het een fiets van een vriend. Niemand geloofde haar; ik zelf twijfel.
Schrale troost voor Femke is dat het drama haar in één klap wereldberoemd gemaakt heeft, en dat het de amateurwielersport voor altijd heeft veranderd. Ik hoor om me heen dat de verkoop van racefietsen met een verborgen motortje sindsdien een behoorlijke vlucht genomen heeft. Met name (vaak wat oudere) wielrenners die niet meer zo goed mee kunnen komen, maken graag gebruik van deze mechanische doping. Zo kunnen ze op mooie weekenddagen met de groep in hoog tempo over duin- en dijkweggetjes blijven jakkeren.
Onverzekerd rondrijden
Om meerdere redenen vind ik dat dom. De belangrijkste: ze rijden onverzekerd rond. Vanwege het motortje zijn deze fietsen namelijk motorrijtuigen. Die moeten een plaatje met kenteken hebben. En eventuele ongelukken zijn niet gedekt door hun algemene aansprakelijkheidsverzekering. En ze zouden een WAM-verzekering (Wettelijke aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen) moeten hebben, al betwijfel ik of er een al een verzekeraar is die zoiets aanbiedt voor dit type fietsen.
Maar elektrische fietsen (e-bikes, elo-bikes) dan? Die hebben toch ook een motortje? Jawel, maar dat scheidt er boven de 25 kilometer per uur (of eerder) mee uit. Daardoor zijn e-bikes wettelijk geen brom- of snorfiets.
Hoverboard
Ik heb het bij mijn Interpolis-collega’s eens nagevraagd: voor zover zij kunnen overzien is er bij ons nog geen schademelding door een gemotoriseerde racefiets binnengekomen. Dat zou kunnen komen omdat het motortje vaak niet zichtbaar is; in de schademelding staat dan waarschijnlijk gewoon racefiets. Maar het is natuurlijk een kwestie van tijd voordat er wel problemen ontstaan. Met als gevolg verzekeraars die de schade niet uitkeren, en de politie die (hoge) boetes uitdeelt.
Eigenlijk is het probleem nog ernstiger. Gemotoriseerde racefietsen mogen de weg niet eens op, omdat de RDW (Dienst Wegverkeer) daar eerst toestemming voor moet geven. Hetzelfde geldt overigens voor de eveneens snel populair wordende hoverboard. Ook die mag de weg niet op (zelfs niet op de stoep) zolang de RDW geen toestemming heeft gegeven.
Importeurs en fietsverkopers
Het is in ieders belang dat hier iets aan gebeurt. De producenten van deze fietsen zouden een verzoek tot toestemming moeten indienen bij de RDW. En verzekeraars zouden bijvoorbeeld een nieuw type polis kunnen ontwikkelen, speciaal voor deze nieuwe gemotoriseerde weggebruikers. En de fietsbranche – zowel importeurs als fietsverkopers hebben de plicht de koper van gemotoriseerde racefietsen erop te wijzen dat ze wettelijk gezien onverzekerd rondrijden.
Stel dat ze dat niet doen, en de gemotoriseerde racefietser veroorzaakt een ernstig ongeluk, dan denk ik dat zij bij de rechter niet vrijuit gaan als zij de koper niet gewezen hebben op de juridische status van de ‘fiets’. Misschien komt de verkoper of importeur nu nog weg met het feit dat hij het niet wist. Maar deze column (en hopelijk verdere publiciteit hierover), maakt die kans steeds kleiner.
Raymond van der Heide is risico-expert bij Interpolis. In een reeks bijdragen laat Interpolis bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Business Insider Nederland.